Letnia Szkoła Kognitywistyki skierowana jest do młodych pracowników naukowych, doktorantów oraz studentów studiów kognitywistycznych (nauk o poznaniu i komunikacji społecznej), a także akademickich instytucji prowadzących badania w szeroko rozumianej kognitywistyce. Szkoła ma charakter wykładów i warsztatów obejmujących swoją tematyką takie dyscypliny jak kognitywistyka, psychologia poznawcza i społeczna, semiotyka, sztuczna inteligencja, kulturoznawstwo, studia nad wizualnością i komunikacją, neuroestetyka.
Tytuł tegorocznej Letniej Szkoły Kognitywistyki wskazuje na pytanie, jak nowe technologie i media wpływają na jednostki i społeczeństwo. Pytamy zatem o konsekwencje – rozpatrywane psychologicznie, socjologicznie, antropologicznie, etycznie – niesie ze sobą narastające technologiczne zapośredniczenie poznania, wiedzy i komunikacji? Jakie nowe rodzaje poznania i wiedzy, zachowań społecznych oraz wartości wyłonią się w globalnym społeczeństwie sieci?
Odbywająca się w Kazimierzu Dolnym dniach 7-10 września 2022 r. VI Letnia Szkoła Kognitywistyki pt. Umysł w sieci organizowana jest przez lubelskie środowisko kognitywistyczne skupione w Instytutach Filozofii KUL i UMCS pod patronatem Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego, Polskiego Towarzystwa Informatycznego i Polskiej Akademii Nauk – Oddziału PAN w Lublinie.
W tegorocznej edycji Szkoły wezmą udział wybitni profesorowie i trenerzy z Polski i zagranicy, m.in. Peter Gärdenfors, Hajo Greif, Paula Quinon, Sidey Myoo – Michał Ostrowicki, Paweł Fortuna, Piotr Kulicki, Arkadiusz Gut, Zbigniew Wróblewski i Tomasz Walczyk. Szczegółowe informacje organizacyjne, lista zaproszonych gości, ich biogramy i program Szkoły znajdują się na stronie internetowej https://lsk.kul.pl.
Umysł w sieci. VI Letnia Szkoła Kognitywistyki
Powszechne jest dziś przekonanie, że nowe technologie komunikacyjne stanowią istotny czynnik decydujący o rozwoju społecznym i cywilizacyjnym, w szczególności o przyroście informacji i postępie wiedzy. Z jednej strony, wielu badaczy twierdzi, że wzmacniają one naturalne zdolności i kompetencje poznawcze człowieka. Z drugiej strony coraz powszechniej zauważa się, że technologie informatyczne prowadzą do osłabienia a nawet destrukcji pewnych form percepcji, pamięci, wyobraźni oraz samodzielnego i twórczego myślenia – kompetencji niezbędnych w edukacji, dyskursie publicznym i uczestnictwie w kulturze symbolicznej. Wiele wskazuje na to, że rozwój nowoczesnych technologii komunikacyjnych przyczynia się do osłabienia zdolności skupienia i świadomej kontroli uwagi, zdolności do zapamiętywania większych porcji informacji oraz umiejętności logicznego prowadzenia argumentacji. Atrofia tych umiejętności może mieć poważne konsekwencje polityczno-społeczne w postaci radykalizacji i polaryzacji poglądów, szerzenia się stereotypów, przesądów, uprzedzeń a w konsekwencji formowania się kultury postprawdy.
Celem VI Letniej Szkoły Kognitywistyki jest próba udzielenia systematycznej i popartej materiałem empirycznym odpowiedzi na pytanie o to, jak nowe technologie i media wpływają na jednostki i społeczeństwo. Jakie konsekwencje – rozpatrywane psychologicznie, socjologicznie, antropologicznie, etycznie – niesie ze sobą narastające technologiczne zapośredniczenie poznania, wiedzy i komunikacji? Jaka jest proporcja między pozytywnymi i negatywnymi konsekwencjami nowych technologii i mediów? Jakie nowe rodzaje poznania i wiedzy, zachowań społecznych oraz wartości wyłonią się w globalnym społeczeństwie sieci?
Do udziału w Letniej Szkole Kognitywistyki zapraszamy studentów, doktorantów i badaczy na początkowych etapach kariery naukowej w zakresie kognitywistyki, psychologii, socjologii, informatyki, lingwistyki, antropologii i filozofii. Proponujemy, aby zgłoszenia referatów koncentrowały się wokół zaproponowanych problemów i zagadnień.
Technologie komunikacji jako nowe środowiska poznawcze
- Nowe formy poznania w komunikacji sieciowej.
- Różnorodność systemów poznawczych powstających dzięki nowym technologiom komunikacji.
- Nowe media jako rewolucja społeczno-poznawcza lub przedłużenie trendów kulturowych.
- Wpływ sieci na funkcje poznawcze (np. pamięć, uwaga, rozumowanie, rozwiązywanie problemów, kreatywność, wyobraźnia).
- Ograniczenia na drodze do tworzenia intuicyjnych interfejsów człowiek – maszyna.
- Zachowania społeczne w sieci a rozumienie zachowań człowieka i zbiorowości.
- Nowe możliwości badań zjawisk społecznych i poznawczych dostarczane przez technologie sieciowe (np. crowd sourcing, analizy sieciowe, big data, cyber-etnografia).
Między wiedzą a dezinformacją
- Wpływ globalnej sieci komunikacyjnej na postrzeganie tradycyjnych wartości epistemicznych (np. prawdziwość, rzetelność, wiarygodność)
- Postprawda i jej mechanizmy (np. fake-news, clickbait, deep fake, bańka filtrująca)
- Pozakognitywne uwarunkowania ocen rzetelności praktyk tworzenia wiedzy.
- Sposoby radzenia sobie ze zjawiskami dezinformacji (np. weryfikacja i popularyzacja wiedzy).
Sieć a zdrowie psychiczne
- Sztuczna inteligencja, big data i aplikacje sieciowe jako nowe narzędzia diagnostyki zaburzeń psychicznych
- Depresja i zaburzenia lękowe w erze Internetu.
- Nowe formy uzależnienia od technologii.
- Sieć jako narzędzie wzrastającej świadomości na temat zaburzeń psychicznych
- Technologie sieciowe a kryzys egzystencjalny w społeczeństwach informacyjnych.
Umysł w sieci – zapraszamy do udziału w VI Letniej Szkoły Kognitywistyki.